Cumhurbaşkanlığının 631 Sayılı KHK nın 12 nci Maddesinin Mahalli İdarelerde Uygulanmasına Yönelik Görüşüne İlişkin Değerlendirmemiz

  • 12.03.2025

İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Kontrolörleri Orhan ÖZKAN ile İhsan SARI tarafından kaleme alınan ve derneğimiz internet sitesinde yayınlanan ve Yerel Yönetim ve Denetim dergimizin Ocak-2025- sayısında detaylandırılan “631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12. Maddesine İlişkin Değerlendirme” yazısında kamuoyunda memurlar ve diğer kamu görevlilerinin birden fazla yerden ödeme almasının sınırlandırılmasına dair madde olarak bilinen 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesine ilişkin yerel yönetimler nezdinde yaşanan bazı tereddütler örneklerle açıklanarak somutlaştırılmış ve tereddütlerin giderilmesine yönelik ilgili kurumlara bir çağrı yapılmıştı. Bu kapsamda tereddütleri gidermeye yetkili olan Cumhurbaşkanlığı tarafından belediyeler özelinde konuya ilişkin görüş verilmiş, bu görüş Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünce belediyelere iletilmiştir.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün vermiş olduğu görüş meslektaşlarımız Mahalli İdareler Kontrolörleri Orhan ÖZKAN ile İhsan SARI tarafından örneklerle açıklanmıştır. Meslektaşlarımız tarafından yapılan değerlendirme şu şekildedir:


631 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN 12. MADDESİNE İLİŞKİN CUMHURBAŞKANLIĞI GÖRÜŞÜ DOĞRULTUSUNDA ÖRNEKLER

 

26 Temmuz 2024 tarihli ve 32613 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7521 sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle birlikte, 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesinde değişiklik yapılmış ve bu değişiklik 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmişti.

Yapılan düzenlemeyle özel veya kamu ayrımı gözetilmeksizin her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim ve denetim organlarında görev alan her statüdeki kamu görevlilerine (belediye başkanı, belediye meclis üyeleri ve il genel meclisi üyeleri dahil) kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerden sadece biri için ödeme yapılması öngörülmüş ve yapılacak ödemelere üst sınır getirilmiştir.

Yukarıda sayılan görevde bulunanlara bu görevler nedeniyle huzur hakkı, ücret, ikramiye gibi her ne ad altında olursa olsun bir ayda yapılabilecek ödemelerin toplam net tutarı (108.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemeyecektir. Bu tutar 2025 yılının ilk altı ayı için (108.000*1,012556) 109.356,048 TL’dir. Söz konusu kişilerin yürüttükleri görevlerin birden fazla olması halinde hangi görevin ücretini alacaklarını asli görevli oldukları kuruma beyan etmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede 631 sayılı KHK’nın 12. maddesine ilişkin yerel yönetimlerce tarafımıza sıkça sorular gelmekteydi. Bu sorulara denetim elemanları olarak tavsiye ve görüşler verilse de hem yerel yönetimlerde hem de denetim elemanlarında farklı yorumlamalar ve görüşler oluşmakta ve tereddütler yaşanmaktaydı.

 Yerel yönetimlerde yaşanan tereddütlerin giderilmesi, muhtemel kamu zararlarının engellenmesi, konunun açıklığa kavuşturulması için tereddütleri gidermeye yetkili olan ilgili kurumlara tarafımızca çağrı yapılmıştı. Nitekim tereddütleri gidermeye yetkili olan Cumhurbaşkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü konuya ilişkin görüşünü 04.03.2025 tarih ve E-74073113-045.02-285238 sayılı yazıyla Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğüne iletmiştir. Bu görüşün içerisinde yer alan açıklamalar özetlendiğinde; “Bilindiği üzere, 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi, 1/1/2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek şekilde 7521 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi ile değişiklikler yapılmıştır. Anılan maddenin birinci fıkrasında sayılan kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen her statüdeki personel ile belediye başkanları, belediye meclisi üyeleri ve il genel meclisi üyelerine, özel veya kamu ayrımı gözetilmeksizin her statüdeki kurum ve kuruluşun yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyeliğinde ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda yaptıkları görevler karşılığında, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece birisi için ücret ödenebilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.

Buna göre;

1- 5393 sayılı Belediye Kanununun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında belediye başkanı için 49 uncu maddesinin yedinci fıkrasında belediye meclis üyesi olan belediye başkan yardımcısı için öngörülen ödeneğin bu görevlere karşılık olarak yapılan bir ödeme olduğu ve söz konusu görevleri 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinde yer verilen kurul, komisyon, heyet, komite ile benzeri organ üyeliği gibi kapsamında değerlendirmeye de imkan bulunmadığı dikkate alındığında, 5393 sayılı Kanunun anılan maddeleri kapsamında yapılan ödemelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinin kapsamına girmediği,

2- Belediye meclis üyeleri (büyükşehir belediye meclis üyeleri dahil) bu unvandan dolayı 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamına girdiklerinden, belediye meclis üyelerine (meclis başkanı ve üyesi olan belediye başkanı ve başkan yardımcıları dahil) doğrudan bu görevin yürütülmesi kapsamında 5393 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca belediye meclis toplantılarına katılmaları karşılığında ödenmesi öngörülen huzur hakkı ödemelerinin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında yer almadığı,

 3- 5393 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi kapsamında ihtisas komisyonu üyeliği, 25 inci maddesi kapsamında denetim komisyonu üyeliği, 36 ncı maddesi kapsamında encümen üyeliği ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 16 ncı maddesi kapsamında encümen üyeliği nedeniyle öngörülen ödemelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında yer aldığı,

4- 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun 22 nci maddesi kapsamında mahalli idare birliği meclisi, mahalli idare birliği ihtisas komisyonu ve mahalli idare birliği encümeni üyelikleri için ödenecek ücretler ile 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kurulu ve Görevleri Hakkında Kanunun 7 nci maddesi kapsamında yönetim kurulunun doğal üyesi olan genel müdür ve genel müdür yardımcılarına bu üyeliklerden dolayı öngörülen ödemelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında olduğu,

5- Görevleri Hakkında Kanunun 7 nci maddesi kapsamında yönetim kurulunun doğal üyesi olan genel müdür ve genel müdür yardımcılarına bu üyeliklerden dolayı öngörülen ödemelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında olduğu, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinin birinci fıkrasında kapsama giren kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen her statüdeki personel ile belediye başkanları, belediye meclisi üyeleri ve il genel meclisi üyelerine il özel idareleri, belediyeler, il özel idareleri ve belediyeleri, bağlı kuruluşları, kurdukları veya üye oldukları birlikler ile doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketlerdeki yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyeliği ile bunlara ait komisyon, heyet, komite ile benzeri organlardaki görevleri nedeniyle yapılan ödemelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında yer aldığı,

değerlendirilmektedir.” şeklinde görüş belirtilmektedir.

Cumhurbaşkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün tereddütleri gidermek ve uygulamada birliği sağlamak amacıyla vermiş olduğu görüş sadece merkeze alınarak belediye başkanı, belediye meclisi üyesi, meclis üyesi başkan yardımcısı ve il genel meclisi üyesine birden fazla yerden ödeme yapılıp yapılamayacağı örnekler üzerinden açıklanacaktır.

Örnek 1: Belediye meclis üyesi A kişisinin, meclis üyeliğinin yanında encümen üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, encümen ödeneği kapsama dahildir. Dolayısıyla, A kişisi her iki ödemeyi de alabilecektir.

Örnek 2: Belediye meclis üyesi B kişisinin, meclis üyeliğinin yanında encümen üyeliğinin, denetim komisyonu üyeliğinin ve belediyenin doğrudan sermayesine sahip olduğu anonim şirket yönetim kurulu üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, örnekte belirtilen diğer üyeliklere yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla B kişisi meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Encümen üyeliği, denetim komisyonu üyeliği ve anonim şirket yönetim kurulu üyeliğinden sadece birisini tercih ederek ödeme alabilecektir.

Örnek 3: İl genel meclis üyesi C kişisinin, meclis üyeliğinin yanında encümen üyeliğinin ve ihtisas komisyonu üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, örnekte belirtilen diğer üyeliklere yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla C kişisi meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Encümen üyeliği ve ihtisas komisyonu üyeliğinden sadece birisini tercih ederek ödeme alabilecektir.

Örnek 4: Meclis üyeleri arasından görevlendirilen belediye başkan yardımcısı D kişisinin, başkan yardımcılığının yanında, meclis üyeliği, encümen üyeliği ve belediyenin doğrudan sermayesine sahip olduğu limited şirkette müdürler kurulu üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre meclis huzur hakkı ile meclis üyesi başkan yardımcılığı ödemesi 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, örnekte belirtilen diğer üyeliklere yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla D kişisi, başkan yardımcılığı ödemesi ile meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Encümen üyeliği ve limited şirket müdürler kurulu üyeliğinden sadece birisini tercih ederek ödeme alabilecektir.

Örnek 5: Belediye başkanı olan E kişisinin, başkanlığının yanında meclis başkanlığı ve encümen başkanlığının bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre belediye başkanlığı ödeneği ile meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, encümen üyeliğine yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla E kişisi başkanlık ödeneği ile meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Bunların dışında sadece encümen başkanlığı görevinin bulunması nedeniyle encümene yapılan ödemeyi de alacaktır.

Örnek 6: Belediye başkanı F kişisinin belediye başkanlığının yanında meclis başkanlığı, encümen başkanlığı, anonim şirkette yönetim kurulu başkanlığının bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre belediye başkanlığı ödeneği ile meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, örnekte belirtilen diğer başkanlıklara yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla F kişisi belediye başkanlığı ödeneği ile meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Encümen başkanlığı ile şirket yönetim kurulu başkanlığından sadece birisini tercih ederek ödeme alabilecektir.

Örnek 7: Belediye başkanı G kişisinin belediye başkanlığının yanında meclis başkanlığı, encümen başkanlığı, anonim şirkette yönetim kurulu başkanlığı, belediyenin üyesi mahalli idare birliğinde meclis üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı görüşüne göre belediye başkanlığı ödeneği ile meclis huzur hakkı 631 sayılı KHK’nın 12 nci maddesi kapsamına dahil değilken, örnekte belirtilen diğer üyeliklere/başkanlıklara yapılan ödemeler kapsama dahildir. Dolayısıyla G kişisi başkanlık ödeneği ile meclis huzur hakkını zaten alacaktır. Örnekte belirtilen diğer üyeliklerden/başkanlıklardan (belediyenin üyesi olduğu mahalli idare birliği meclis üyeliği dahil) sadece birini tercih ederek ödeme alabilecektir.

Örnek 8: Belediye birim amiri olan H kişisinin birim amirliğinin yanında encümen üyeliği, limited şirkette müdürler kurulu üyeliğinin bulunduğu varsayılmaktadır. G kişisi birim amirliği maaşını zaten alacaktır. Bunun dışında Cumhurbaşkanlığının görüşü doğrultusunda G kişisi encümen üyeliği ve şirkette müdürler kurulu üyeliğinden sadece birini tercih ederek ödeme alabilecektir.



KONTDER

Daha Fazlası İçin Ziyaret Edin!

Belediyeler ve kamu yönetimi ile ilgili daha fazla bilgi almak, güncel haberlerden haberdar olmak için bizi takip edin:


X (Twitter): @kontder   İnstagram : kontderr


Mobil Uygulamamızı İndirmek İçin Tıklayınız: Play Store / App Store