Sayıştay Temyiz Kurulunun 04.12.2007 tarih ve 29703 sayılı kararı
- Başvuru Kaynakları
TEMYİZ KURULU KARARI
Tarih : 04.12.2007
No : 29703
Belediye bünyesinde oluşturulan ihtisas komisyonlarının üyelerine 5272 ve
5393 sayılı Belediye Kanunlarında belirtilen toplantı gün sayılarından daha
fazla süre için huzur hakkı ödenmesinin mümkün bulunmadığı hk.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden ve duruşma
talebinde bulunan dilekçi ile vekili ve Sayıştay Savcılığının sözlü açıklamaları
dinlendikten sonra gereği görüşüldü:
114 sayılı ilamın 3 üncü maddesinde, ……… Belediyesi bünyesinde
oluşturulan ihtisas komisyonlarının üyelerine 2005 yılı içerisinde yürürlükte
olan 5272 ve 5393 sayılı Belediye kanunlarında belirtilen toplantı gün
sayılarından daha fazla süre için huzur hakkı ödenmesi nedeniyle toplam
……… YTL’na tazmin hükmolunmuştur.
Dilekçiler dilekçelerinde özetle, ilama bakıldığında belediyede sanki
müşterek komisyon adı altında bir komisyon kurulup tüm meclis üyelerinin
bu komisyon adı altında toplandığı yargısına varıldığını, oysa müşterek bir
komisyon kurulmayıp birden fazla komisyona havale edilen konuların
müşterek görüşüldüğünü, 5272 sayılı kanunla ve bu kanunun uygulanması ile
ilgili çıkarılan 2004/160 sayılı mahalli idareler genelgesinde de “gerektiğinde
bir konu Meclis Başkanınca birden fazla komisyona havale edilebilir”
ibaresinin kullanıldığını, ayrıca anılan genelgede 1580 sayılı kanunla çıkarılan
tüzük ve yönetmeliklerin 5272 sayılı kanuna aykırı olmayan hükümlerinin
uygulanmasına devam edileceğinin belirtildiğini, idari pratikte de
komisyonların müşterek çalışmalarının yıllardır uygulandığını, komisyonlara
konu havale edilirken ismi ilk zikredilen ihtisas komisyonunun başkanlığında
diğer komisyonlar ile toplantı yapıldığını, toplanılan günler için huzur hakkı
ödenmemesi halinde angarya çalışma olacağı ve bunun anayasaya aykırı
olacağını belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedirler.
01.01.2005-13.07.2005 tarihleri arasında yürürlükte olan 5272 sayılı
Belediye Kanunu ile 13.07.2005 tarihinde yürürlüğü giren 5393 sayılı Belediye
Kanunu’nun “Meclis Toplantısı” başlıklı 20 nci maddelerinde,
“……..
Bütçe görüşmesine rastlayan toplantı süresi en çok yirmi gün, diğer
toplantıların süresi en çok beş gündür.
…….”
Yine sözü edilen kanunların “İhtisas komisyonları başlıklı 24 üncü
maddelerinde,
“Belediye meclisi, her dönem başı toplantısında, üyeleri arasından
seçilecek en az üç, en fazla beş kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir.
İhtisas komisyonları, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin
meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle
oluşturulur. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000'in üzerindeki belediyelerde
plân ve bütçe ile imar komisyonlarının kurulması zorunludur.
Meclis toplantısını müteakip imar komisyonu en fazla on iş günü,
diğer komisyonlar ise beş iş günü içinde kendilerine havale edilen işleri
sonuçlandırır. Komisyonlar kendilerine havale edilen işlerle ilgili raporlarını
bu sürenin sonunda meclise sunmadıkları takdirde, konu meclis başkanı
tarafından doğrudan gündeme alınır.
……………….” denilmektedir.
5272 sayılı Belediye Kanunu’nun 32. maddesinde; “Meclis başkan ve
üyelerine, meclis toplantılarına ve ihtisas komisyonları toplantılarına
katıldıkları her gün için, 39 uncu madde uyarınca belediye başkanına
ödenmekte olan aylık brüt ödeneğin günlük tutarının üçte birini geçmemek
üzere meclis tarafından belirlenecek miktarda huzur hakkı ödenir. Huzur
hakkı ödenecek gün sayısı, 20 nci maddenin ikinci fıkrasında ve 24 üncü
maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen toplantı günü sayısından fazla olamaz.”
5393 sayılı Kanunun “Huzur ve izin hakkı başlıklı 32 nci maddesinde
de 5272 sayılı Kanunun 32 nci maddesindeki düzenlemeye paralel bir
düzenleme yapılmış ve madde hükmünde aynen;
“Meclis başkan ve üyelerine, meclis ve komisyon toplantılarına katıldıkları
her gün için, 39 uncu madde uyarınca belediye başkanına ödenmekte
olan aylık brüt ödeneğin günlük tutarının üçte birini geçmemek üzere meclis
tarafından belirlenecek miktarda huzur hakkı ödenir. Huzur hakkı ödenecek
gün sayısı, 20, 24 ve 25 inci maddelerde belirtilen toplantı günü sayısından
fazla olamaz ve meclis üyelerine aynı gün için birden fazla huzur hakkı
ödenemez…..” denilmek suretiyle, huzur hakkı ödenecek gün sayısı, toplantı
gün sayısı ile sınırlandırılmış; aynı gün içinde iştirak edilen birden fazla
toplantı için, sadece bir defa huzur hakkı ödenmesi öngörülmüştür.
Buna göre; oluşturulacak ihtisas komisyonlarındaki üye sayısı 5’i
geçemeyecektir. Bunun sonucu olarak; ihtisas komisyonlarının her biri için en
fazla 5 kişilik huzur hakkı ödenebilecektir. Bunun yanı sıra, imar komisyonu
en fazla 10 iş günü, diğer ihtisas komisyonları ise en fazla 5 iş günü içerisinde
kendilerine havale edilen işleri sonuçlandırmakla yükümlü bulunduklarından;
5393 Sayılı Kanunun 32. maddesinin Huzur hakkı ödenecek gün sayısı, 20, 24
ve 25 inci maddelerde belirtilen toplantı günü sayısından fazla olamaz hükmü
gereği, imar komisyonlarında görevli olanlara en fazla 10, diğer komisyonlarda
görevli olanlara ise en fazla 5 günlük huzur hakkı ödenebilecektir.
Rapor dosyası ve ekli belgelerin incelenmesinde, süre kısıtlarının,
toplam olarak dikkate alınarak ve komisyon üye sayı sınırına uyulmayarak,
tüm komisyon üyeleri için aylık 5 veya 10 günün üzerinde huzur hakkı
ödendiği görülmüştür. Dilekçi tarafından ilama bakıldığında belediyede sanki
müşterek komisyon adı altında bir komisyon kurulup tüm meclis üyelerinin
bu komisyon adı altında toplandığı yargısına varıldığı, oysa müşterek bir
komisyon kurulmayıp birden fazla komisyona havale edilen konuların
müşterek görüşüldüğü, uygulamanın 2004/160 sayılı genelgeye göre yapıldığı
belirtilmekle birlikte, genelgeye göre bir konunun birden fazla komisyona ayrı
ayrı havale edilmesi ve konunun komisyonlar tarafından müşterek
görüşülmesi mümkün olmakla birlikte 5272 ve 5393 sayılı kanunlarda huzur
hakkı ödenecek gün sayısı imar komisyonu için en fazla 10 işgünü, diğer
komisyonlar için 5 işgünü olarak belirtilmiş, görüştükleri konular veya çalışma
şekillerine (Komisyonların ayrı ayrı ya da müşterek çalışmaları) göre bu
sürenin aşılmasına imkan veren bir hükme de yer verilmemiştir. Bu nedenle
ödemenin, her bir komisyon için en fazla 5 kişiye, ayda 5 (imar
komisyonundakilere 10) günlük huzur hakkı ödemesi yapılması gerekirdi.
Açıklanan nedenlerle dilekçi iddialarının reddi ile 114 sayılı ilamın 3
üncü maddesinde toplam ……… YTL.’na ilişkin tazmin hükmünün
TASDİKİNE,
Kaynak SAYIŞTAY DERGİSİ
sayı:66-67
