SOSYAL DENGE TAZMİNATINDA TAVAN ÜCRETİN AŞILMASI

Belde sakinlerinin müşterek ve mahalli ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan belediyeler, yerelde yaşayan halkın ortak ihtiyaçlarını gereği gibi karşılayabilmek için iyi bir örgütlenme ve güçlü bir personel yapısına sahip olmak zorundadır. Ancak belediyelerin personel yönetimi, çeşitli sorunlarla karşı karşıyadır. İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Kontrolörü Orhan ÖZKAN tarafından kaleme alınan bu çalışmada, bu sorunlardan biri olan sosyal denge tazminatındaki hukuki ve mali sıkıntılar incelenmektedir. Özellikle, son zamanlarda belediyeler ile yetkili sendikalar arasında yapılan toplu iş sözleşmelerinde sosyal denge tazminatının yasal üst tavanının çeşitli adlar altında aşıldığına dikkat çekilmektedir.

Makalede, öncelikle sosyal denge tazminatının yasal dayanağı olan Anayasa, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 4688 sayılı Kanun hükümleri detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Mevzuatın sunduğu çerçeveye göre, sosyal denge tazminatının aylık tavan tutarının, 7. Dönem Toplu Sözleşme'de belirlenen en yüksek Devlet memuru aylığının %120'sini geçemeyeceği belirtilmektedir.

Çalışmanın temel odak noktası, bu yasal tavanın uygulamada nasıl aşıldığını örneklerle ortaya koymaktır. Net ücretin ödenebilmesi için brüt tutarın artırılması, "ikramiye, yardım, fazla mesai" gibi çeşitli adlar altında ek ödemeler yapılması gibi uygulamalar incelenmektedir. Bu durum, sadece yasal mevzuata aykırı olmakla kalmayıp aynı zamanda belediyelerin mali sürdürülebilirliğini de olumsuz etkilemektedir.

Makalede, bu yasa dışı ödemelerin neden olduğu kamu zararları, Sayıştay kararları ışığında analiz edilmektedir. Sayıştay'ın konuyla ilgili ilamları, üst tavanın çeşitli adlar altında aşılmasının kamu zararına yol açtığını ve hukuka aykırı olduğunu net bir şekilde göstermektedir. Ayrıca, bu uygulamalara gerekçe olarak gösterilen "memur maaşlarının işçi maaşları karşısında erimesi" ve "gelecekteki af beklentisi" gibi argümanlar da eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmektedir.

Sonuç olarak, bu çalışma, sosyal denge tazminatında yasalara uygun hareket etmenin önemine vurgu yapmaktadır. Belediyelerin ekonomik zorluklar yaşadığı bu dönemde, mali sürdürülebilirliklerini korumaları ve kamu kaynaklarını etkin kullanmaları için yasalarla belirlenen sınırlar içinde kalmaları gerektiği belirtilmektedir. Makale, yerel yönetimler hukuku ve kamu maliyesi alanında yapılacak yeni araştırmalar için önemli bir zemin sunmaktadır.

KONTDER

Dergimizin Haziran 2025 sayısına ulaşmak için tıklayınız...

Daha fazlası için: Yerel Yönetim ve Denetim dergimizin Haziran-2025 sayısını okuyabilirsiniz.

Dergimize mobil uygulamamız veya internet sitemiz üzerinden ulaşabilirsiniz.

Dergilerimize ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla,

KONTDER

Mobil Uygulamamızı İndirmek İçin Tıklayınız. Play Store / AppStore

 X (Twitter): @kontder   İnstagram : kontderr