Kamu İhalelerinde İş Deneyim Belgelerinin Verilme Usul ve Esasları: Yönetmeliğin 47’nci Maddesine Dayalı Bir İnceleme

  • 15.10.2025

İçişleri Kontrolörü Hakan BAYTAK tarafından kaleme alınan bu çalışma, kamu yapım ihalelerinde teknik yeterliliğin ölçülmesinde temel teşkil eden iş deneyim belgeleri sistemini, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve bu Kanun’a dayanak olan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47. maddesi çerçevesinde hukuki ve teknik bir incelemeye tabi tutmaktadır. Makalenin temel amacı, söz konusu mevzuat hükümlerinin fıkra ve bent düzeyinde detaylı analizini sunarak, uygulayıcılar için belge düzenleme, geçerlilik ve kullanım esaslarına dair akademik bir perspektif sunmaktır.

Makalede, iş deneyim belgesi kavramının kapsamı genişletilmekte ve sadece yüklenicilerle sınırlı kalmayıp, alt yüklenicilere ve "mimar ve mühendis sıfatına sahip olup denetleme veya yönetme görevlerinde bulunanlara" da verildiği vurgulanmaktadır. Belge düzenleme sürecinin idari keyfiliğe karşı korunması amacıyla, Yönetmelik’te talebin incelenmesi ve sonuçlandırılması için "talep tarihini izleyen 30 gün içinde" işlem yapılması gerektiği ve başvurunun reddi halinde "gerekçeleriyle birlikte yazılı olarak bildirilmesi" zorunluluğu açıkça belirtilmektedir.

Yapım işlerinin niteliğine göre farklı belge türleri incelenmekte; yükleniciler için "iş bitirme belgesi" ve sözleşme bedelinin en az "%80’ine ulaşmış olması" şartıyla verilen "iş durum belgesi" arasındaki ayrım netleştirilmektedir. Alt yüklenicilerin haklarının tespiti ise sıkı koşullara bağlanmıştır: Belge, yalnızca işin "nevi itibarıyla belli bir bütünlük taşıması" ve alt yükleniciye düzenlenen belgelerin parasal tutarlarının toplamının "asıl işin toplam sözleşme bedelini hiçbir şekilde aşamayacağı" ilkesi dâhilinde düzenlenebilmektedir.

Çalışmanın önemli bir bölümü, mimar ve mühendislerin deneyimlerinin belgelendirilmesine ayrılmıştır. “İş Denetleme” (saha bazlı) ve “İş Yönetme” (idari yönetim bazlı) belgeleri arasındaki ayrım incelenirken, özellikle iş yönetme belgesinin alınabilmesi için "en az 5 yıllık meslek deneyimine sahip olmaları" gibi nicel şartların arandığı tespit edilmektedir.

Son olarak, belgelerin üçüncü kişilere devri ve kullanımı üzerindeki kısıtlamalar analitik bir derinlikle incelenmektedir. Makale, "İş bitirme, iş durum, iş denetleme ve iş yönetme belgeleri, belge sahibi olan gerçek ya da tüzel kişilikler dışındaki aday veya istekliler tarafından kullanılamaz" hükmünü esas alarak, belgelerin "devredilemez, kiraya verilemez, satılamaz" niteliğini pekiştirmektedir. Ortaklık yapısındaki değişiklikler ve ortakların ayrılması durumunda belgenin geçerliliği de, Kamu İhale Genel Tebliği atıflarıyla ele alınmakta, böylece teknik yeterliliğin sürekliliği ve hukuki güvenliği konularında uygulayıcılara yol gösterici normatif bilgiler sunulmaktadır. Bu analiz, kamu ihalelerinde etik ve rekabetçi bir ortamın sürdürülmesinde iş deneyim belgelerinin oynadığı merkezi rolü ortaya koymaktadır.

 

KONTDER

 

Dergimizin Temmuz 2025 sayısına ulaşmak için tıklayınız...

Daha fazlası için: Yerel Yönetim ve Denetim dergimizin Temmuz-2025 sayısını okuyabilirsiniz.

Dergimize mobil uygulamamız veya internet sitemiz üzerinden ulaşabilirsiniz.

Dergilerimize ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla,

KONTDER

 

Mobil Uygulamamızı İndirmek İçin Tıklayınız. Play Store / AppStore

 

 X (Twitter)@kontder   İnstagram kontderr