Ülkemiz ekonomik krizin etkilerini azaltmak için kamu harcamalarında sıkı bir denetim sürecine girdi. 17 Mayıs 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Tasarruf Tedbirleriyle İlgili 2024/7 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, kamu harcamalarını azaltmayı amaçlayan önemli düzenlemeler içeriyor. Genelgeye göre, kamu idareleri taşınmaz, taşıt ve taşıma ihalelerinde ciddi kısıtlamalara tabi tutuldu.

Bu bağlamda, birçok kamu idaresi tasarruf genelgesine aykırı olarak gerçekleştirilen ihaleleri iptal etme yoluna gidiyor. Özellikle personel servis hizmetleri ve inşaat işleri ile ilgili ihalelerin genelgeye uygunluk açısından gözden geçirildiği görülüyor.

Kamu İhale Kurumu’nun Rolü ve Yetkisi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında faaliyet gösteren Kamu İhale Kurumu (KİK), ihale süreçlerinin hukuka uygun yürütülmesini denetliyor. Ancak KİK’in tasarruf genelgesine aykırı ihaleleri doğrudan iptal etme yetkisi bulunmuyor. Bunun yerine, itiraz süreçlerinde kamu idarelerine yazışmalar yaparak ihale süreçlerini sorguluyor.

İhalelerin Genelgeye Uygunluğu Nasıl Sağlanıyor?

Kamu İhale Kurumu’nun 27/05/2024 tarihli ve 2024/DK.D-91 sayılı kararı ile ihale dokümanlarında, ihale konusu ile ilgisi olmayan araç, makine ve ekipman teminine yer verilmemesi gerektiği açıkça belirtildi. Ayrıca, ihale dokümanlarında bu tür unsurların yer aldığı ihalelerde düzeltme yapılması veya iptal edilmesi gerektiği hükme bağlandı.

Örneğin, Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) tarafından düzenlenen bir ihalede, Kamu İhale Kurumu tasarruf genelgesiyle uyumluluk açısından idareden bilgi talep etti. Ancak KİK’in aldığı yanıta göre, ihaleye devam edilmesine karar verildi, çünkü ihale konusu doğal gaz iletimine ilişkin olup enerji arz güvenliğini etkileyen acil bir iş olarak değerlendirildi.

Tasarruf Genelgesine Aykırı İhaleler İptal Ediliyor

Tasarruf Genelgesi’nde, personel servis hizmetleri ve yeni bina yapımlarıyla ilgili kısıtlamalar özellikle dikkat çekiyor. Bu kapsamda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), TÜBİTAK, Mersin Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü gibi çeşitli kamu kurumları tarafından çıkarılan personel taşıma ihaleleri genelgeye aykırı bulunduğu gerekçesiyle iptal edildi.

Benzer şekilde, İller Bankası, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı gibi kuruluşlar tarafından çıkarılan yeni bina yapım ve onarım ihaleleri de tasarruf tedbirleri kapsamında iptal edilen ihaleler arasında yer aldı.

Sonuç ve Beklentiler

Tasarruf Genelgesi ile birlikte kamu idarelerine, sözleşmesi imzalanmamış ihaleleri gözden geçirme ve genelgeye aykırı olanları iptal etme zorunluluğu getirildi. Kamu İhale Kurumu, doğrudan müdahale yetkisi olmasa da itiraz süreçlerinde kamu idarelerine yazışmalar yaparak tasarruf genelgesine uygunluk konusunda yönlendirmelerde bulunuyor.

Bu sürecin, kamu kaynaklarının verimli kullanılması açısından önemli olduğu belirtilirken, özellikle personel servis hizmetlerine yönelik kamuoyu tepkileri sonucunda bazı özel izinlerin çıkarıldığı da görülüyor. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen özel izinler kapsamında, kamu hizmetlerinin aksamaması adına belirli kamu kurumlarına personel servisi hizmeti sağlamaya devam etme izni verilmiş durumda.

Ekonomik zorluklar karşısında kamu harcamalarının sıkı denetim altına alınması, uzun vadede kamu bütçesinde tasarruf sağlamayı amaçlarken, bu sürecin kamu hizmetlerinde aksaklıklara yol açmaması için denge gözetilmesi gerektiği vurgulanıyor.

İlgilenenler için kaynak: Bu konuyla ilgili daha fazla ayrıntı için Avukat Necati TORUN tarafından kaleme alınan makaleyi Yerel Yönetim ve Denetim dergimizin Aralık 2024 sayısında bulabilirsiniz! Dergimize mobil uygulamamız veya internet sitemiz üzerinden ulaşabilirsiniz.

Dergimize doğrudan ulaşmak için tıklayınız...

KONTDER

Daha Fazlası İçin Ziyaret Edin!

Belediyeler ve kamu yönetimi ile ilgili daha fazla bilgi almak, güncel haberlerden haberdar olmak için bizi takip edin:

X (Twitter): @kontder   İnstagram : kontderr

Mobil Uygulamamızı İndirmek İçin Tıklayınız: Play Store / App Store