Bu çalışma, yerel yönetimlerin iktisadi faaliyetlerini yürüttüğü, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerine tabi olan belediye şirketlerinin finansal güçlendirme mekanizmalarından biri olan iç kaynaklardan sermaye artırımı uygulamasını ele almaktadır. Belediye şirketlerinin zaman zaman karşılaştığı finansman ihtiyaçlarını karşılamak, özkaynak yapısını sağlamlaştırmak ve kanuni yükümlülükleri yerine getirmek amacıyla başvurduğu bu yöntem, TTK’da düzenlenen sermaye artırımı usullerinin özel bir türünü oluşturmaktadır.

Makale, iç kaynaklardan sermaye artırımını, ortakların ilave bir nakdi veya ayni taahhütte bulunmadığı, aksine pay bedellerinin şirketin bilançosunda yer alan ve kanunen sermayeye eklenmesine izin verilen fonlardan (yeniden değerleme, emisyon primi vb.) ve serbest yedek akçelerden karşılandığı bir muhasebe işlemi olarak tanımlamaktadır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken en temel hukuki husus, 5393 sayılı Belediye Kanunu uyarınca, sermaye artırım kararı alınmadan önce Belediye Meclisi’nin onayının alınması zorunluluğudur; bu yetki meclise münhasıran aittir.

Çalışmanın temel bulgularından biri, iç kaynakların şirket bünyesinde gerçekten var olduğunun ispatına yöneliktir. TTK $462/2$ uyarınca bu durum, yönetim organının yazılı beyanı ve onaylanmış bilançonun yanı sıra, Ticaret Sicili Yönetmeliği gereği YMM/SMMM veya bağımsız denetçi raporu ile de doğrulanmalıdır. Anonim şirket statüsündeki belediye şirketleri için getirilen özel bir sınırlamaya göre ise, bilançoda sermayeye eklenmesi mevzuatça izin verilen fonların varlığı halinde, nakdi artırım yapılması ancak bu fonların eş zamanlı ve aynı oranda sermayeye dönüştürülmesi şartıyla mümkündür.

Son olarak, iç kaynaklardan yapılan artırım kararının ticaret siciline tescili ile mevcut ortakların, paylarının sermayeye oranına göre bedelsiz payları kendiliğinden iktisap ettiği belirtilmektedir. Usul ve esaslara riayet edilmemesi halinde ise TTK’da öngörülen kararın iptali veya fesih davası gibi ciddi hukuki sonuçların doğabileceği vurgulanmakta; dolayısıyla bu tür finansal işlemlerin yasal uyumluluk gözetilerek yürütülmesinin önemi ortaya konmaktadır.

KONTDER

Dergimizin Temmuz 2025 sayısına ulaşmak için tıklayınız...

Daha fazlası için: Yerel Yönetim ve Denetim dergimizin Temmuz-2025 sayısını okuyabilirsiniz.

Dergimize mobil uygulamamız veya internet sitemiz üzerinden ulaşabilirsiniz.

Dergilerimize ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla,

KONTDER

Mobil Uygulamamızı İndirmek İçin Tıklayınız. Play Store / AppStore

 X (Twitter): @kontder   İnstagram : kontderr